شاخص قیمت واردات

به طور کلی شاخص قیمت واردات و صادرات (MXP) بیانگر قیمت کالاهای خریداری شده و همچنین کالاهای صادر شده توسط ایالت متحده آمریکا می باشد که توسط برنامه قیمت بین المللی دفتر آمار کار تهیه (BLS) می شود. در این شاخص دو جزء مختلف وجود دارند که در کنار یکدیگر یک شاخص متحد تشکیل می دهند. شاخص بهای صادرات و شاخص قیمت واردات (Import price index). کالاهای تولیدی در داخل کشور که با توجه به نیاز سایر کشور ها به نقاط مختلف ارسال می شوند، شاخص قیمت صادرات را شکل می دهد و کالاهای خریداری شده و وارد شده به کشور که در خارج از مرزهای کشور تولید می شود، شاخص قیمت واردات (Import price index) می باشد. در هر دو شاخص قیمت مولفه اصلی شناخته می شود. زیرا قیمت در حجم و نوع واردات و صادرات تاثیر مستقیمی دارد.

واردات (Import) یک فرایند اقتصادی است که در طی آن برخی از کالاها و خدمات مورد نیاز یک کشور، از سایر کشور های تولید کننده وارد می شود. در واقع واردات، ورود کالا به مرز های گمرکی یک کشور است. واردات می تواند از راه های مختلف زمینی، هوایی و دریایی برای عبور از مرز های کشور صورت گیرد. محاسبه شاخص قیمت واردات (Import price index) و انجام صحیح این فرایند اقتصادی بر رشد و تحول بسیاری از صنایع و کسب و کار های داخلی تاثیرگذار است. زیرا از این راه آن دسته از محصولات و فناوری ها و مواد اولیه مورد نیاز که به دلایل مختلف در یک کشور وجود ندارد، از سایر نقاط دنیا تامین می شود و چرخه تولید ادامه می یابد. قیمت واردات از مهم ترین عوامل موثر بر میزان و نوع واردات است که خود از عوامل گوناگونی تاثیر می پذیرد. از محاسبه میزان واردات و قیمت های آن در دوره های زمانی مختلف، شاخص قیمت واردات (Import price index) به دست می آید که یک شاخص اقتصادی مهم برای کشور محسوب می شود.

بسیاری از واردکنندگان بر اثر عوامل تاثیرگذار بر شاخص قیمت واردات (Import price index) دچار ضرر یا حتی سود های خوبی می شوند. نوسانات ارزی که بر اثر عوامل موثر بر ارزش یک ارز در کشور ها رخ می دهد، به شدت بر واردات تاثیر گذار است. برای مثال افزایش یا کاهش نرخ دلار نسبت به نرخ کشور های وارد کننده کالا می تواند تاثیرات زیادی بر واردات داشته باشد. چرا که برای واردات مبلغ دلاری پرداخت می شود. مثلا در ایران وضعیت واردات کالا در زمانی که دلار نرخ خوبی داشت بسیار مطلوب بود. اما با افزایش ناگهانی نرخ دلار قیمت های نجومی برای واردات شکل گرفت و حتی بسیاری از واردکنندگان متحمل ضرر های شدیدی شدند. شاخص قیمت واردات (Import price index) نیز همین تغییرات قیمتی را بررسی می کنند. علاوه بر این تغییرات تعرفه ها بر واردات نیز می تواند از عوامل موثر بر قیمت واردات باشد. از دیگر عوامل موثر بر قیمت واردات که تاثیر مستقیمی بر شاخص قیمت واردات (Import price index) دارد، می توان به مقدار ظرفیت واردات، قیمت های نسبی، ظرفیت محصولات صنعتی در کشور ها، متغیر های محصول ناخالص داخلی و توان وارداتی کشور ها و همچنین تأثیر قیمت های نسبی اشاره کرد.

صادرات و واردات کشور ها مکمل یکدیگر هستند و در کنار یکدیگر زمینه های توسعه اقتصادی کشور را فراهم می کنند. واردات از واجبات هر کشور محسوب می شود و به همین دلیل محاسبه شاخص قیمت واردات (Import price index) در کشور ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر یک کشور کالا های با کیفیت و مرغوب تولید کند، بازار خوبی خواهد داشت و بازار کشور های دیگر را به خود جذب می کند و آن ها تصمیم به واردات کالا خواهند گرفت. واردات کالاهای با کیفیت و مرغوب نه تنها بد نیست بلکه برای توسعه تولید داخلی و حفظ منابع موجود در کشور، امری ضروری است و تولید ناخالص داخلی GDP را افزایش می دهد. بر خلاف آن واردات بی رویه و بی فایده کالاهای نامرغوب و همچنین کالاهایی که نمونه مشابه داخلی آن در کشور تولید می شود، کار معقولانه ای نیست و موجب بی ثباتی بازار داخلی می شود. این واردات غیرمعقول از برنامه های توسعه اقتصادی دور است. واردات باید هدف مندانه و معقولانه صورت گیرد تا برای کشور سود آور باشد.

کشور هایی که بر حسب نیاز خود و متناسب با شاخص قیمت واردات (Import price index)، واردات انجام نمی دهند، از چرخه اقتصاد باز خواهند ماند. آن ها توان تولید کالا های با کیفیتی که از سایر کشور ها خواهان داشته باشد را نخواهند داشت و در نتیجه در فرایند صادرات نیز با مشکل مواجه خواهند شد. در مقابل کشوری که واردات متناسب با نیاز خود انجام می دهد و محصولات مورد نیاز برای رونق تولید در داخل را فراهم می کند، به دنبال آن صادرات بهتری نیز خواهد داشت و به تدریج رونق اقتصادی در کشور مشاهده خواهد شد. واردات صحیح و مناسب و به اندازه که بر حسب شاخص قیمت واردات (Import price index) انجام شود، نقش پررنگی در توسعه اقتصادی کشور ایفا می کند. رعایت حد تعادل در واردات اهمیت بسزایی دارد و زیاده روی در آن می تواند زمینه ساز ضرر های زیادی برای کشور باشد.