سیاست های پولی

سیاست پولی چیست؟

در ابتدا به ارائه تعریفی در خصوص سیاست های پولی می پردازیم که  مجموعه ای از ابزارهایی می باشد که بانک مرکزی هر کشوری جهت ارتقای نمو اقتصادی ایستا و پایدار در اختیار دارد تا  از طریق

آن عرضه کل پولی را که در دسترس بانکهای کشور، کسب و کار و… قرار دارد را کنترل نماید.

اما ببینیم هدف از این سیاست پولی چیست؟ هدف از آن حفظ اقتصاد با سرعتی که نه خیلی تند و سریع باشد و نه خیلی کند و آهسته.

در راستای دستیابی به این هدف، بانک مرکزی گاها به منظور جلوگیری کردن از مصرف، نرخ بهره را افزایش داده  یا برای الهام بخشیدن به استقراض نرخ بهره را پایین می آورد.  

به هر حال سلاح اصلی که در اختیار بانک مرکزی قرار دارد پول ملت می باشد لذا با اتکا به این سلاح قدرتمند قادر است که نرخ هایی را که برای وام دادن پول به بانک های کشور اختصاص می گیرد را تعیین نماید.

 

 

سیاست پولی چگونه کار می کند؟

در این بخش خواهیم دید که سیاست های پولی چگونه کار می کنند؟ در واقع این سیاستها  کنترل مقدار پولی را که در یک اقتصاد موجود است و همچنین کانال هایی که از طریق آنها پول جدید تامین می گردد را در دست دارد. در واقع این کار با مدیریت کردن عرضه پول توسط بانک مرکزی یک کشور صورت می گیرد. هدف از این مدیریت چیست؟ اینکه بر عوامل کلان اقتصادی که از آن جمله می توان تورم، نقدینگی  و رشد اقتصادی را نام برد  اثرگذاری کند. علاوه بر اینکه  بانک مرکزی  نرخ بهره را تعدیل سازی می کند ممکن است اوراق قرضه دولتی را به فروش رساند و یا خریداری کند. از دیگر کارها می توان به تنظیم کردن ارز خارجی (فارکس) اشاره کرد و همینطور کنترل کردن میزان پول نقدی که بانکها الزام به نگهداری آن تحت عنوان ذخایر هستند.

 

ابزارهای سیاست های پولی چیست؟

عموما بانکهای مرکزی جهت مدیریت عرضه پول از چهار ابزار اصلی بهره می برند  

که در این بخش به آنها اشاره می کنیم چهار ابزار اصلی عبارتند از:

1. 1. ذخایر مورد نیاز و الزامی (Reserve Requirement) : اشاره به پولی است  که بانک ها باید یک شبه در اختیار داشته باشند، بانکها می توانند ذخایر را در صندوق خود یا در بانک مرکزی داشته باشند. 
   2. عملیات بازار آزاد (Open Market Operations): زمانی است که اوراق بهادار توسط بانک مرکزی خریداری می شود یا به فروش می رسد.

• نرخ تنزیل (Discount Rate): منظور نرخی است که بانک‌های مرکزی از بانک‌های عضو خود جهت استقراض درخواست می‌کنند.

• سود یا بهره ذخایر آزاد (Interest On Excess Reserves) : این ابزار در پاسخ به بحران مالی که در سال 2008 بوجود آمد. فدرال رزرو و  بانک هایی چون انگلستان و بانک مرکزی اروپا به هر گونه ذخایر مازاد که در اختیار بانک ها می باشد بهره پرداخت می کنند.

این ابزارها، قادر هستند که به دو صورت عمل کنند یا آنکه می توانند باعث توسعه و گسترش رشد اقتصادی شوند یا باعث کاهش آن.

 

چند نوع سیاست پولی داریم؟

دو نوع اصلی از  سیاست های پولی وجود دارند که شامل سیاست پولی انقباضی و انبساطی می باشند.

اما مفهوم آنها چیست؟ در ابتدا سیاست پولی انقباضی را توضیح می دهیم.

 این نوع سیاست با هدف کاهش حجم گردش پول در اقتصاد انجام می گیرد. و غالبا با انجام اقداماتی همچون به فروش رساندن اوراق قرضه دولتی، بالا بردن نرخ بهره و همچنین افزایش ذخایر الزامی برای 

بانکها صورت می گیرد. این شیوه زمانی عملی می شود که دولت قصد داشته باشد تورم را مهار کند.

ببینیم که سیاست پولی انبساطی چیست؟  این سیاست نقطه مقابل سیاست انقباضی می باشد. 

هدف آن افزایش حجم پول در داخل اقتصاد می باشد و اقداماتی که برای حصول به این هدف انجام می گیرد عبارتند از کاهش نرخ سود، کاهش ذخایر الزامی بانک ها و خریداری اوراق بهادار دولتی توسط بانک های مرکزی. از نتایج این  نوع سیاست می توان به کاهش نرخ بیکاری اشاره کرد. این سیاست با هدف کلی دامن زدن به رشد اقتصادی پیاده می شود اما در عین حال می‌تواند اثرات نامطلوبی 

چون تورم شدید را در پی داشته باشد.

 

سیاست های پولی با مالی چه تفاوتی دارد؟

اگر تا اینجا همراه ما بوده اید نیک می دانید که در باب  این سیاست و انواع آن سخن گفتیم در اینجا قصد مقایسه بین این نوع سیاست و سیاست مالی را داریم.

سیاست پولی به مجموعه اقداماتی گفته می شود که از سوی بانک های مرکزی جهت دستیابی به اهداف سیاست های کلان اقتصادی انجام می گیرد که از جمله این اهداف می توان به ایجاد ثبات در قیمت ها، اشتغال و همچنین رشد اقتصادی پایدار اشاره کرد. اما سیاست مالی به آندسته از سیاستها گفته می شود که بر جنبه های مالیاتی و هزینه ای دولت متمرکز است. سیاستهای مالی توسط دولت تعیین می گردد. بانک مرکزی هیچ نقشی در تعیین  سیاست مالی بر عهده ندارد. برای مثال کنگره ایالات متحده حداکثر اشتغال و ثبات در قیمت را به عنوان اهداف کلان اقتصادی برای فدرال رزرو معین کرده است. جدای از این، کنگره  همچنین مشخص کرد که اجرای عملیاتی سیاست پولی باید کاملا بدور از هرگونه نفوذ سیاسی باشد.

اثرات سياست پولي بر سرمایه گذاری و اشتغال چیست؟

ببینیم که این نوع از سیاستها  چگونه بر سرمایه گذاری و اشتغال اثر می گذارند؟ با هم یک به یک آنها را بررسی می کنیم.

 اقتصاددانان، تحلیلگران و همچنین سرمایه گذاران بسیار مشتاقانه منتظر تصمیمات سیاست های پولی و حتی صورتجلسه جلساتی می باشند  که در آن مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. این نوع  خبر در زمره اخباری است که  تأثیر طولانی مدت بر اقتصاد کلی و همینطور سایر بخش ها و بازارهای خاص صنعت دارد.

 تأثیر این نوع سیاستها بر سرمایه گذاری بصورت  مستقیم و همچنین غیر مستقیم می باشد. تاثیر مستقیم آن از طریق  تعیین سطح و جهت نرخ بهره می باشد در صورتی که   اثر غیر مستقیم آن از طریق انتظارات می باشد در این خصوص که تورم به کجا می رود؟

همانگونه که بانک مرکزی فدرال رزرو سیاست های پولی را پیاده سازی می نماید، بر بخشهایی از جمله اشتغال و تورم نیز با استفاده از ابزارهای سیاستی خود جهت تاثیر بر موجودی و هزینه اعتبار در اقتصاد اثر می گذارد که  نتیجه  و اثر آن بر اشتغال به اینصورت است که  کسب و کارها رونق گرفته و افراد بیشتری استخدام می شوند.

 

سخن پایانی

 سیاست های پولی را در این مبحث بررسی کردیم که  به تعریف و بیان ساده  عبارت است از سیاست کلان اقتصادی است که توسط بانک مرکزی تعیین شده است و  مدیریت می شود، اشاره کردیم که این مدیریت شامل  عرضه پول و نرخ بهره می باشد و نوعی سیاست اقتصادی طرف تقاضا می باشد که  که توسط دولت یک کشور جهت حصول به اهداف کلان اقتصادی از جمله  تورم، رشد و نقدینگی و همچنین مصرف مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به ابزارهای سیاست های پولی اشاره کردیم  و همچنین به انواع  سیاست های پولی پرداختیم که شامل سیاست پولی انقباضی و انبساطی می باشند و سپس به تفاوت سیاست مالی و سیاست پولی پرداختیم و در نهایت به تاثیر این نوع سیاست بر سرمایه گذاری و اشتغال پرداختیم. با امید به آنکه مقاله فوق مورد عنایت شما خواننده گرامی قرار گرفته باشد. 

شما عزیزان می توانید جهت مشاوره از طریق چت آنلاین با واحد پشتیبانی بروکر نیکس تماس بگیرید. مشاورین ما در اسرع وقت  پاسخگوی شما خواهند بود.