دوشنبه سیاه

دوشنبه سیاه در فارکس به سقوط فاجعه بار بازار سهام اشاره دارد. تاریخ این رویداد مهم، روز ١٩ اکتبر ١٩٨٧ می باشد. این سقوط در سرتاسر جهان رخ داد، از هنگ کنگ شروع شد و قبل از رسیدن به ایالات متحده در سراسر آسیا و اروپا گسترش یافت.

دو عامل اصلی در شدت سقوط بازار، تجارت کامپیوتری و استراتژی های معاملاتی بیمه پرتفوی بود. بسیاری از تحلیلگران بازار بر این باورند که سقوط دوشنبه سیاه در سال ١٩٨٧ عمدتاً به دلیل یک بازار صعودی قوی بود که برای یک اصلاح بزرگ به تعویق افتاده بود. سال ١٩٨٧ پنجمین سال از یک بازار صعودی بزرگ بود که از زمان آغاز به کار خود در سال ١٩٨٢ حتی یک اصلاح عمده قیمت ها را تجربه نکرده بود. مقصر دیگر به عنوان عامل اصلی سقوط شدید بازار، تجارت کامپیوتری بود. کامپیوتر یا «تجارت برنامه» در اواسط دهه ١٩٨٠ هنوز در بازارها نسبتاً جدید بود. استفاده از رایانه کارگزاران را قادر می‌سازد تا سفارش‌های بزرگ‌تری را ثبت کنند و معاملات را سریع‌تر انجام دهند، دقیقا مثل همان چیزی که امروزه بروکر ها برای معامله گران بازار فارکس انجام می دهند. علاوه بر این، برنامه‌های نرم‌افزاری توسعه‌یافته توسط بانک‌ها، کارگزاری‌ها و سایر شرکت‌ها به‌طور خودکار دستورات توقف ضرر را اجرا می‌کنند و در صورت کاهش درصدی سهام، موقعیت‌ها را به فروش می‌رسانند.

در تاریخ دوشنبه سیاه در فارکس، سیستم‌های معاملاتی رایانه‌ای یک اثر دومینویی ایجاد کردند و با کاهش بازار، به طور مداوم سرعت فروش را تسریع کردند و در نتیجه باعث کاهش بیشتر آن شدند.

در این رویداد مهم، بازار بر اثر چند عامل مختلف با افت قابل توجهی مواجه شد. دلیل افت شدید بازار سهام را نمی توان به هیچ رویداد خبری نسبت داد زیرا هیچ رویداد خبری مهمی در آخر هفته قبل از سقوط منتشر نشده بود. با این حال، چندین رویداد با هم متحد شدند تا فضایی از وحشت را در بین سرمایه گذاران ایجاد کنند. به عنوان مثال، کسری تجاری ایالات متحده نسبت به سایر کشورها افزایش یافت. تجارت کامپیوتری، که هنوز نیروی غالب امروزی نبود، به طور فزاینده ای حضور خود را در چندین شرکت وال استریت احساس می کرد. سقوط بازار سهام در سال ١٩٨٧ نقش نوآوری مالی و فناوری را در افزایش نوسانات بازار آشکار کرد. در معاملات خودکار که به آن  معاملات برنامه ای نیز می گویند، تصمیم گیری انسانی از معادله خارج می شود و سفارشات خرید یا فروش به طور خودکار بر اساس سطوح قیمت شاخص های معیار یا سهام خاص ایجاد می شوند. تمام این عوامل زمینه ساز تشکیل تاریخ دوشنبه سیاه در فارکس شدند.

علل احتمالی که برای این رویداد مهم مفروض است، به شخص خاصی مربوط نمی شود. همانطور که اشاره شد، مجموعه ای از عوامل محرک بازار مانند عوامل موثر بر بازار فارکس، دست به دست هم دادند تا یک افت شدید و تکان دهنده در بازار به وجود بیاید. کامپیوتر یا تجارت برنامه از علل اصلی این واقعه به شمار می رود. علاوه بر این بیمه پرتفوی که یک تجارت بی اعتنا است و پتانسیل ایجاد یک تحرک بی ثبات را در بازار دارد، یک عامل ایجاد افت به شمار می رفت. تعویق اصلاحات بازار در سال ١٩٨٧ نیز بی تاثیر نبود.

بحران‌هایی مانند بن‌بست بین کویت و ایران، که تهدیدی برای مختل کردن عرضه نفت بود، سرمایه‌گذاران را نیز نگران کرد. نقش رسانه ها به عنوان عامل تقویت کننده این تحولات نیز مورد انتقاد قرار گرفته است. در حالی که تئوری های زیادی وجود دارد که تلاش می کند علت وقوع سقوط در تاریخ دوشنبه سیاه در فارکس را توضیح دهد، اکثر آنها موافق هستند که وحشت جمعی باعث تشدید سقوط شده بود.

از دوشنبه سیاه، تعدادی مکانیسم حفاظتی برای جلوگیری از فروش وحشتناک ، مانند محدودیت‌های معاملاتی و کلیدهای مدار، در بازار ایجاد شده است . با این حال، الگوریتم‌های معاملاتی با فرکانس بالا (HFT) که توسط ابررایانه‌ها هدایت می‌شوند، حجم عظیمی را تنها در چند میلی‌ثانیه جابه‌جا می‌کنند که نوسان‌پذیری را افزایش می‌دهد.

سقوط فلش ​​در سال ٢٠١٠ نتیجه خرابی HFT بود که باعث شد بازار سهام در عرض چند دقیقه ١٠ درصد سقوط کند. این منجر به نصب نوارهای قیمتی محدودتر شد ، اما بازار سهام از سال ٢٠١٠ چندین بار این نوسان را تجربه کرده است.

در بحبوحه بحران جهانی ٢٠٢٠، بازارها مقادیر مشابهی را در ماه مارس از دست دادند زیرا نرخ بیکاری به بالاترین سطح خود از زمان رکود بزرگ رسید، قبل از اینکه در تابستان همان سال بهبود یابد.

این نمونه ها حاکی از آن است که آثاری از دوشنبه سیاه در فارکس، امروزه نیز مشاهده می شود و می تواند دوباره اتفاق بیفتد. فراگیری علوم مدیریت ریسک فارکس می تواند بر عملکرد مناسب شما در رویارویی با آن موثر باشد.